Home LCR

Fotobalk.jpg


Veel voorkomende ziekten die via de lucht worden overgedragen:

Andere ziekten die via de lucht worden overgedragen:

 

MAZELEN


Wat is mazelen?
Mazelen wordt veroorzaakt door het mazelenvirus en is een zeer besmettelijke infectieziekte die gepaard kan gaan met vlekjes en in sommige gevallen ernstig kan verlopen.  


Waar komt mazelen voor?

Mazelen komt over de hele wereld voor. In de meeste landen wordt vaccinatie tegen mazelen aangeboden in het kindervaccinatieprogramma. Om erachter te komen in welke landen er een verhoogd risico op mazelen bestaat, zie advies per land 


Hoe kunt u mazelen krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
Het virus wordt via de lucht overgedragen van mens op mens door hoesten of niezen en kan zich over grotere afstanden verspreiden. Hoe vaak uitbraken optreden en hoe ernstig deze zijn hangt af van het aantal gevaccineerden in een land.


Wat zijn de ziekteverschijnselen van mazelen?
Mazelen begint meestal met koorts, hangerigheid, verkoudheid hoesten en uiteindelijke typische kleine witte vlekjes in het mondslijmvlies. Na 3 tot 7 dagen ontstaan vlekjes achter de oren. Daarna verspreiden de vlekken zich over het hele lichaam. Na enkele dagen zal dit weer verdwijnen. De ziekte kan in sommige gevallen ook ernstiger verlopen met een longontsteking of een hersenontsteking en kan uiteindelijk ook de dood tot gevolg hebben.  


Wat kunt u zelf doen om mazelen te voorkomen?

De meeste Nederlanders zijn in hun jeugd tegen mazelen gevaccineerd of hebben een natuurlijke afweer opgebouwd na het doormaken van mazelen. Als u nog nooit tegen mazelen bent gevaccineerd en de ziekte niet hebt doorgemaakt, is het verstandig dit alsnog te laten doen. U kunt zich vaccineren tegen mazelen met het BMR-vaccin. Dit is een combinatievaccin waarmee u ook wordt beschermd tegen de bof en rode hond. Volwassenen die geboren zijn in de periode 1965 tot en met 1975 zijn vaker vatbaar voor mazelen, omdat zij geboren zijn vóórdat mazelenvaccinatie via het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) werd aangeboden én ze in hun jeugd minder aan mazelen zijn blootgesteld dan oudere personen. Zij hebben daardoor vaker geen antistoffen tegen mazelen in hun bloed. De BMR-vaccinatie wordt voor deze groep aanbevolen indien men gaat reizen naar een land met een verhoogd risico op mazelen. Kinderen die reizen naar een land met een verhoogd risico op mazelen en nog geen BMR vaccinatie hebben gekregen via het RVP (op de leeftijd van 14 maanden) kunnen in aanmerking komen voor een 'vervroegde' BMR vaccinatie. Afhankelijk van de leeftijd waarop de vaccinatie gegeven wordt is het soms noodzakelijk om een hiervan een herhaling te krijgen. Laat u altijd persoonlijk adviseren door een deskundig reizigersadviseur of deze vaccinatie voor uw reis wordt geadviseerd. Aangezien mazelen erg besmettelijk is zijn algemene maatregelen zoals handenwassen en hoesthygiëne niet voldoende om transmissie te voorkomen. Voor meer informatie over mazelen, klik hier.  

 

MENINGOKOKKEN / MENINGITIS (NEKKRAMP)


Wat is meningokokken meningitis?
Meningokokken meningitis (hersenvliesontsteking) wordt veroorzaakt door een bacterie Neisseria meningitidis (meningokok). Er zijn 12 verschillende typen meningokokken bacteriën.  


Waar komt meningokokken meningitis voor?

Meningokokken meningitis komt overal ter wereld voor. In de regio ten zuiden van de Sahara in Afrika komt meningitis tijdens het droge seizoen in epidemieën voor. Deze epidemieën worden meestal veroorzaakt door type A en in toenemende mate ook door type W135. Ook in andere delen van de wereld komen af en toe epidemieën voor. Zie advies per land. In Nederland kwam vooral type C voor. Sinds 2015 is er een toename te zien van mensen die ziek worden van meningokokken type W in Nederland. 


Hoe kunt u meningokokken meningitis krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
De ziekte wordt overgedragen door hoesten, niezen, spreken of door direct contact (bijvoorbeeld zoenen of mond- op mondbeademing).


Wat zijn de ziekteverschijnselen van meningokokken meningitis?

Meningitis is een ontsteking van de hersenvliezen. Het begint met griepachtige verschijnselen met hoge koorts, spierpijn, braken, hoofdpijn en nekstijfheid (pijn in de nek bij buigen van het hoofd). De ziekte wordt daarom ook wel ‘nekkramp’ genoemd. De ziekte kan zeer ernstig verlopen en soms de dood tot gevolg hebben.


Wat kunt u zelf doen om meningitis te voorkomen?

Er bestaat een vaccin dat alleen tegen de typen A, C, W135 en Y beschermt. Dit vaccin wordt gebruikt voor reizigers die daarvoor in aanmerking komen. Voor pelgrims naar Mekka is dit vaccin verplicht. Gaat u naar andere landen waar meningitis vaak voorkomt en komt u gedurende langere tijd in nauw contact met de lokale bevolking in deze gebieden, dan loopt u een verhoogd risico en wordt vaccinatie aanbevolen. Laat u altijd persoonlijk adviseren door een deskundig reizigersadviseur of deze vaccinatie voor uw reis wordt geadviseerd. Naast het genoemde vaccin bestaat er ook een vaccin dat alleen tegen type C beschermt. Dit wordt in Nederland aan kinderen gegeven in het kader van het Rijksvaccinatieprogramma. Naast vaccinatie helpt hoesthygiëne. Gebruik bij hoesten en niezen een papieren zakdoekje, gooi dit weg na gebruik en was uw handen. Voor meer informatie over meningitis, klik hier.  

 

TUBERCULOSE


Wat is tuberculose?
Tuberculose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de tuberkelbacterie (Mycobacterium tuberculosis).  


Waar komt tuberculose voor?

Tuberculose komt in veel landen in verhoogde mate voor, echter vooral in Azië, Afrika en Zui-Amerika en tevens in de landen van de voormalig Sovjet-Unie. Zie advies per land.


Hoe kunt u tuberculose krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
De meest voorkomende vorm van tuberculose is longtuberculose, maar tuberculose komt ook voor in andere delen van het lichaam zoals nieren, gewrichten en klieren. Patiënten met longtuberculose kunnen besmettelijk zijn voor andere mensen wanneer bij het hoesten bacteriën in de lucht komen. Inademing van deze bacteriën kan tot infectie leiden.


Wat zijn de ziekteverschijnselen van tuberculose?

In de longen kunnen tuberkelbacteriën na besmetting pas na enige tijd of zelfs pas na jaren een ontsteking veroorzaken. Mensen kunnen dus na besmetting heel lang geen klachten hebben. Bij de ontsteking kunnen (vage) klachten ontstaan zoals moeheid, hoesten, gewichtsverlies en gebrek aan eetlust.


Wat kunt u zelf doen om tuberculose te voorkomen?

U kunt de kans op besmetting verkleinen door in de buurt van mensen die hoesten zoveel mogelijk uw gezicht af te wenden. Afhankelijk van de bestemming, de reisduur, de reisomstandigheden en persoonlijke omstandigheden, is vaccinatie of controle op besmetting aanbevolen. Laat u altijd persoonlijk adviseren door een deskundig reizigersadviseur of deze vaccinatie of controle voor uw reis wordt geadviseerd. Zie ook de folder over tuberculose.

 

DIFTERIE 


Wat is difterie?
Difterie (kroep) is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium diphtheriae.  


Waar komt difterie voor?

Difterie komt over de hele wereld voor als kinderziekte. In landen waar het vaccinatieprogramma goed wordt aangehouden is difterie hoofdzakelijk een importziekte die niet tot verdere verspreiding leidt.


Hoe kunt u difterie krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
De ziekte wordt overgedragen door mensen die de bacterie bij zich dragen in de keel of op de huid. Dit kan bijvoorbeeld door hoesten en niezen, maar ook bijvoorbeeld via wondvocht.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van difterie?
De difteriebacterie maakt gifstoffen die de keel laten opzwellen. Daardoor kan de ademhaling ernstig worden bemoeilijkt. Als de gifstoffen in het bloed komen kan een ontsteking van het hart ontstaan, mogelijk met dodelijke afloop. Daarnaast kan de bacterie een ontsteking van de huid veroorzaken. Deze vorm is minder ernstig. 


Wat kunt u zelf doen om difterie te voorkomen?

De meeste mensen die geboren zijn na 1950 in Nederland of een ander westers land zijn als kind gevaccineerd tegen difterie. Hierdoor komt de ziekte in Nederland niet meer voor. Als u langer dan 10 jaar geleden uw laatste vaccinatie heeft gehad en u reist naar een land waar difterie nog voorkomt, dat wordt een herhaling/boostervaccinatie geadviseerd. Laat u altijd persoonlijk adviseren door een deskundig reizigersadviseur of deze vaccinatie voor uw reis wordt geadviseerd. U kunt zich vaccineren tegen difterie met het DTP-vaccin. Dit is een combinatievaccin waarmee u ook wordt beschermd tegen tetanus en polio. Zie ook de folder over DTP.

 

BOF  


Wat is bof?
De bof is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door het bofvirus.  


Waar komt de bof voor?

De bof komt wereldwijd voor. Ondanks het feit dat alle kinderen via het RVP tegen bof worden gevaccineerd komen nog steeds af en toe epidemieën in Nederland voor.  


H
oe kunt u bof krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
De ziekte wordt overgedragen van mens op mens door hoesten en niezen.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van bof?
Het kenmerkende van bof is de ontsteking van de wangspeekselklier (zichtbaar als zwelling van de wangen). Andere symptomen zijn koorts, spierpijn en hoofdpijn. Daarnaast is oorpijn een veelvoorkomend symptoom van bof. Een infectie verloopt ook vaak zonder verschijnselen. Soms kan bof leiden tot complicaties zoals encefalitis (hersenontsteking), doofheid of zaadbalontsteking bij mannen.  


Wat kunt u zelf doen om bof te voorkomen?

De meeste mensen die geboren zijn na 1977 in Nederland of een ander westers land zijn als kind gevaccineerd. U kunt zich vaccineren tegen bof met het BMR-vaccin. Dit is een combinatievaccin waarmee u ook wordt beschermd tegen de mazelen en rode hond. Als u nog nooit tegen deze ziekte bent gevaccineerd en de ziekte niet heeft doorgemaakt, is het verstandig om u alsnog te laten vaccineren. Aangezien bof erg besmettelijk is zijn algemene maatregelen zoals handenwassen en hoesthygiëne niet voldoende om transmissie te voorkomen. Voor meer informatie over de bof, klik hier.


HAND, VOET en MONDZIEKTE


Wat is hand, voet en mondziekte?
Hand-, voet- en mondziekte is een virale aandoening die regelmatig voorkomt bij kinderen van 0 tot 10 jaar, ook in Nederland. De ziekte wordt veroorzaakt door verschillende soorten enterovirussen.


Waar komt hand, voet en mondziekte voor?

Hand-, voet- en mondziekte komt overal ter wereld voor. In Azië komen grotere uitbraken voor met soms een ernstiger verloop.


Hoe kunt u
hand, voet en mondziekte krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
De ziekte wordt via hoesten, direct contact met neus- of keelslijm, vocht uit blaren van patiënten met hand, voet en mondziekte en ontlasting van mens op mens overgebracht.


Wat zijn de ziekteverschijnselen van hand, voet en mondziekte?
De ziekte verloopt meestal zonder symptomen en als er symptomen zijn verlopen ze vaak mild. Deze worden gekenmerkt door typische kleine, pijnlijke, niet-jeukende, roodomrande blaasjes op de handen, voeten en in de mond. Soms kan er ook huiduitslag op de billen, geslachtdelen en in het gezicht voorkomen. Meestal gaat de ziekte vanzelf weer over, maar in een heel klein deel van de gevallen kan er een complicatie ontstaan zoals hersenvliesontsteking.


Wat kunt u zelf doen om hand, voet en mondziekte te voorkomen?

Denk om hoest en toilet hygiënische maatregelen zoals gebruik van papieren hand- en zakdoekjes en handen wassen, vooral na het verwisselen van luiers, na toiletbezoek en voor het bereiden van een maaltijd. Er is geen vaccin beschikbaar. Voor meer informatie over hand, voet en mondziekte, klik hier.

 

KINKHOEST


Wat is kinkhoest?

Kinkhoest is een infectieziekte van de keel, luchtpijp en neus, veroorzaakt door de bacterie Bordetella pertussis.  


Waar komt kinkhoest voor?

De ziekte komt wereldwijd voor en ondanks het feit dat alle kinderen via het RVP tegen kinkhoest worden gevaccineerd ook nog steeds in Nederland.  


Hoe kunt u
kinkhoest krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
De ziekte wordt overgedragen van mens op mens door inademing van de bacterie door bijvoorbeeld hoesten, niezen en praten. Door hoesten, niezen en praten komen kleine druppels met de bacterie in de lucht, niet besmette mensen kunnen deze inademen en zo besmet worden.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van kinkhoest?
Ziekteverschijnselen zijn koorts, hardnekkige verkoudheid en een droge hoest. Na ongeveer 2 weken verergeren de hoestbuien, en gaan vooral ’s nachts gepaard met gierende inademing en het opgeven van slijm. De hoestbuien veroorzaken benauwdheid, blauw aanlopen en overgeven.  


Wat kunt u zelf doen om kinkhoest te voorkomen?

De meeste mensen die geboren zijn na 1953 in Nederland of een ander westers land zijn als kind gevaccineerd. De vaccinatie tegen kinkhoest zit in het gecombineerde DKTP-vaccin. Met dit vaccin wordt u ook beschermd tegen difterie, tetanus en polio. Na vaccinatie of wanneer iemand al eerder kinkhoest heeft gehad zijn de symptomen minder ernstig. Daarnaast helpt hoesthygiëne om besmetting te voorkomen. Gebruik bij hoesten en niezen een papieren zakdoekje, gooi dit weg na gebruik en was uw handen.  Voor meer informatie over kinkhoest, klik hier.

 

LEPRA


Wat is lepra?

Lepra is een infectieziekte die het zenuwstelsel en de huid kan aantasten. De ziekte wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium leprae. Lepra is gevreesd vanwege de misvormingen en het daarmee samenhangende sociale stigma. In de Middeleeuwen werden de patiënten (melaatsen) legaal doodverklaard en verstoten.  


Waar komt lepra voor?

Lepra komt voor in Azië, Afrika en Latijns-Amerika.  


Hoe kunt u
lepra krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
De ziekte wordt overgedragen van mens op mens door de inademing van de bacterie door bijvoorbeeld hoesten of niezen. Ondanks dat lepra door de lucht kan worden overgedragen, is de bacterie niet makkelijk overdraagbaar. Overdracht vindt vooral plaats door nauw en regelmatig contact met onbehandelde patiënten. De bacterie dringt zich vooral het lichaam binnen via de bovenste luchtwegen (mogelijk via beschadigingen van de slijmvliezen). De bacterie kan ook via beschadigingen van de huid en andere verwondingen het lichaam binnendringen.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van lepra?
De meeste mensen met een goed afweersysteem ontwikkelen na besmetting geen lepra. Als de afweer onvoldoende werkt treden er wel verschijnselen op. Lepra kan herkend worden aan huidverdikkingen of aan lichte vlekken op de huid die gevoelloos zijn. De bacterie tast ook het zenuwstelsel aan met als gevolg verlammingen en gevoelloze handen en voeten.  


Wat kunt u zelf doen om lepra te voorkomen?

Er is geen vaccin tegen lepra. Er zijn beperkte mogelijkheden om lepra te voorkomen, aangezien de ziekte vooral wordt overgedragen via de lucht en dat is niet te voorkomen. Het risico voor de reiziger is zeer gering, aangezien de overdracht vooral plaatsvind door nauw en regelmatig contact met onbehandelde patiënten en reizigers daar niet mee in aanraking komen.

 

RODEHOND (RUBELLA)


Wat is rode hond?

Rodehond (rubella) is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door het rubellavirus dat alleen bij mensen voorkomt.


Waar komt rode hond voor?

De ziekte komt wereldwijd voor. Sinds het invoeren van een vaccin tegen rode hond in het rijksvaccinatieprogramma (RVP) is het in Nederland een zeldzame ziekte geworden.


Hoe kunt u
rodehond krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
Besmetting vindt plaats via druppels in de lucht, bijvoorbeeld bij hoesten en niezen. Maar het virus kan ook via direct contact worden overgedragen, waarbij de handen een belangrijke rol spelen.


Wat zijn de ziekteverschijnselen van rodehond?

De ziekte verloopt meestal mild. Ongeveer de helft van de besmette mensen heeft geen klachten, vooral jonge kinderen hebben geen of weinig klachten. Als er klachten zijn dan is huiduitslag (beginnend in het gezicht) meestal de eerste klacht. Er kunnen ook griepachtige verschijnselen met lymfeklierzwellingen en gewrichtspijn ontstaan. De ziekte is vooral gevaarlijk voor de ongeboren vrucht tijdens de eerste helft van de zwangerschap. Afhankelijk van de duur van de zwangerschap kunnen er verschillende organen worden aangedaan als de ongeboren vrucht in aanraking komt met het virus.


Wat kunt u zelf doen om rode hond te voorkomen?

Kinderen in Nederland worden via het RVP gevaccineerd tegen rodehond. De meeste mensen die geboren zijn na 1963 in Nederland of een ander westers land zijn als kind gevaccineerd. Als u nog nooit tegen deze ziekte bent gevaccineerd, is het verstandig dit alsnog te laten doen. U kunt zich vaccineren tegen rodehond met het BMR-vaccin. Dit is een combinatievaccin waarmee u ook wordt beschermd tegen de bof en mazelen. Algemene hygiënemaatregelen zoals hoest- en handenwashygiëne zijn ook belangrijk. Voor meer informatie over rodehond, klik hier.


SARS


Wat is SARS?

SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) is een levensbedreigende vorm van longontsteking. Het is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een humaan coronavirus. In november 2002 begon er een epidemie van dit toen nieuwe virus in Guandong in China die zich in februari 2003 wereldwijd verspreidde. Op 12 maart 2003 sloeg de WHO alarm. De epidemie hield tot juli 2003 aan. Daarna zijn er nog slechts sporadisch gevallen gemeld.  


Waar komt SARS voor?

In 2002 en 2003 waren er over de hele wereld besmette personen, vooral de landen China, Canada, Singapore en Vietnam werden getroffen. Na de epidemie zijn er nog slechts sporadisch gevallen gemeld.  


Hoe kunt u
SARS krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
Het coronavirus dat bijna hetzelfde is als het SARS-coronavirus is geïsoleerd uit civetkatten in de Chinese plaats Guangdong. De betekenis hiervan moet nog worden uitgezocht maar mogelijk is het virus van deze civetkatten afkomstig. Het virus wordt waarschijnlijk van mens op mens via druppels (tijdens praten, hoesten, niezen) of door direct contact met lichaamsvloeistoffen van een besmettelijke patiënt overgebracht.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van SARS?

De ziekte begint vaak met hoge koorts, spierpijn en hoofdpijn. Later wordt de koorts nog hoger, ontstaat er een droge hoest en benauwdheid. Er kan ook sprake zijn van diarree. Uiteindelijk kunnen mensen overlijden aan ernstige ademhalingsproblemen.  


Wat kunt u zelf doen om SARS te voorkomen?

Er is geen vaccin tegen SARS. Besmette mensen worden geïsoleerd om verdere verspreiding te voorkomen. Het is belangrijk om contact met SARS verdachte zieke personen en diens lichaamsvloeistoffen te vermijden. Omdat er sinds 2003 geen gevallen meer zijn gemeld van SARS is het risico voor reizigers op dit moment nihil.